Toegankelijkheid website verbeteren voor blinden en slechtzienden

SDIM haakt graag in op een nieuwsbericht van de NOS over de ontoegankelijkheid van websites voor blinden en slechtzienden. Circa 350.000 mensen in Nederland hebben namelijk een visuele beperking en kunnen online niet goed gebruik maken van het internet. De meeste websites zijn treurig genoeg niet toegankelijk en gebruiksvriendelijk voor blinden en slechtzienden.

Vanzelfsprekend hebben ook blinden en slechtzienden behoefte om het internet te gebruiken. Ook zij willen online kleding kopen, internetbankieren of contact opnemen met de gemeente voor privézaken. Dat kan echter nog een hele uitdaging zijn. Blinden en slechtzienden maken gebruik van speciale braille-apparatuur of tekst-naar-spraak-apparatuur om gebruik te maken van internet. Ondanks gebruik van deze apparatuur zijn de meeste websites vaak toch – te – ontoegankelijk voor mensen met een visuele beperking. Dit blijkt uit een onderzoek van de ‘Stichting Accessibility’;

“Stichting Accessibility heeft honderd veelgebruikte Nederlandse websites onderzocht in zestien verschillende sectoren. Geen van de sectoren scoort gemiddeld goed. Bijna geen enkele site is goed toegankelijk te noemen; alle onderzochte websites bevatten in meer of mindere mate toegankelijkheidsproblemen. Volksvertegenwoordiging, gemeenten en rijksoverheid kwamen het best uit de test. Energiebedrijven, webwinkels en nieuwswebsites scoren het minst goed in de monitor. De sectoren openbaar vervoer, vergelijkingssites, reizen, onderwijs, verzekeraars, horeca, huisvesting, banken en pensioenfondsen scoren middelmatig.”

Hoe gebruiken slechtzienden het internet?

Graag leggen we eerst uit hoe mensen met een visuele beperking online surfen en van het internet gebruik maken om beter te begrijpen hoe u de website van uw bedrijf of organisatie toegankelijk maakt voor blinden en slechtzienden.

• Schermuitleesprogramma’s (screenreaders of ook wel schermlezers genoemd)
  Een schermuitleesprogramma zorgt ervoor dat informatie van de computer wordt overgebracht naar de gebruiker met een visuele beperking. Een schermlezer geeft alle wijzigingen van de gebruiker op het beeldscherm weer en geeft informatie over datgene wat op de computer te vinden is. Op deze manier zijn blinden en slechtzienden in staat commando’s te geven om het beeldscherm uit te laten lezen, woorden te spellen, de positie van de cursors op het beeldscherm te vermelden, enz. Sommige screenreaders lezen ook de inhoud van een website voor. Een gebruiker kan zelf beslissen wat er wordt voorgelezen; alle tekst of bijvoorbeeld alleen de kopteksten (headings).

• Brailleleesregel (braille toetsenbord)
  Een brailleleesregel wordt ook veel gebruikt door blinden en slechtzienden. Het is een toetsenbord dat als aanvulling op een screenreader wordt gebruikt om nauwkeuriger te kunnen lezen. Het wordt o.a. toegepast om de spelling van de gebruiker te controleren.

• Vergrotingssoftware
  Veel mensen met een visuele beperking gebruiken vergrotingssoftware om een klein deel van het beeldscherm sterk uit te vergroten. Omdat slechtzienden die hun webpagina met bijv. 500% vergroten steeds maar een stukje (1/36e deel) van het beeldscherm zien, is het voor deze doelgroep nog steeds heel moeilijk om de samenhang van elementen op een webpagina te zien.

5 tips om websitetoegankelijkheid te verbeteren

Hier zullen we onze tips en trucs delen, zodat de website van uw bedrijf of organisatie toegankelijk gemaakt kan worden voor blinden en slechtzienden.

1. Geef headings (kopteksten) de juiste HTML-code
   Personen met een visuele beperking scannen een website op dezelfde wijze als personen die wel 100% zicht hebben. Slechtzienden scannen dankzij de vergroot- of voorleessoftware eerst de tussenkoppen, ook wel headings genoemd. Daarom is het belangrijk de tussenkoppen een headertag mee te geven (H1, H2, H3, etc.). Schermuitleesprogramma’s scannen ook de kopteksten en daarmee hopen ze belangrijke alinea’s sneller aan de slechtzienden te tonen of voor te lezen. Een voorleesfunctie kan ook in de header worden geïmplementeerd, om aan te geven dat de tekst kan worden voorgelezen.
2. Voeg aan links een duidelijke ankertekst toe (anchor text)
   De screenreaders focussen zich vaak op links. Zorg ervoor dat aan de belangrijkste links een ankertekst is toegevoegd. Werk dus niet met links als ‘klik hier’ voor meer informatie over onze producten, maar plaats een directe link als ‘Download onze productcatalogus’.
   Een andere optie is om gebruik te maken van een ‘link title tag’. Dan wordt de beschrijving van de link weergeven via een pop-up als je over de link scrolt of met de cursor eroverheen gaat. De link title tag wordt meestal ook voorgelezen door screenreaders.
3. Afbeeldingen een duidelijke bestandsnaam en alt-tekst geven
   Uitleesprogramma’s lezen informatie over de afbeeldingen op. Als er geen bestandsnaam is opgegeven of een alt-tekst is toegevoegd, dan kunnen blinden of slechtzienden geen beschrijving van de afbeelding voorgelezen krijgen. Een afbeelding met een tekst DSC-5781 zegt niks voor een slechtziende. Voeg dus een duidelijke bestandsnaam met een iets uitgebreide alt-tekst om slechtzienden van afbeeldingsinformatie te voorzien.
   Heb je ook veel decoratieve afbeeldingen op je site? Deze horen dan eigenlijk in de stylesheet opgenomen te worden en niet in de HTML-code, maar geef deze dan geen alt-tekstomschrijving om te voorkomen dat slechtzienden irrelevante informatie voorgeschoteld krijgen.
4. Zoekfilter van zoekfunctie achter in de code plaatsen
   Heeft uw website een zoekfunctie waarmee gebruikers zoekresultaten kunnen verfijnen? Deze zoekfilters staan visueel vaak links, rechts of boven in de zoekresultatenlijst, wat verder prima is. Plaats alleen de zoekfilters ook in de HTML-code ACHTER de zoekresultaten. De uitleessoftware en screenreaders scannen anders eerst alle zoekfilters, voordat alle belangrijke tekst en kopteksten worden voorgelezen.
5. Formulieren toegankelijk maken
   Zorg ervoor dat (contact)formulieren zo kort mogelijk worden geformuleerd. Bij verplichte velden staat vaak een icoon als een sterretje *. Deze kunnen ook als afbeelding opgemaakt worden met de alt-tekst ‘verplicht veld’. Wanneer er een foutmelding wordt gemaakt bij het versturen van een formulier, zorg dan voor een duidelijke foutmelding in de paginatitel. Deze wordt dan namelijk door veel uitleesprogramma’s en screenreaders voorgelezen. Voor slechtzienden is het gebruiksvriendelijk om met de pijltjestoetsen door de formulieren en dropdown-menu’s te kunnen navigeren. Tenslotte; vermijd gebruik van captcha’s, hier kunnen alleen ervaren screenreaders de code van oplossen.

Mobiele apps optimaliseren voor blinden en slechtzienden

Stichting Accessibility onderzocht ook de toegankelijkheid van mobiele apps. Veel mensen met een visuele beperking maken gebruik van een iPhone. Daarom is ook de iOS-versie van Apple uitgebreid onderzocht op toegankelijkheid voor blinden en slechtzienden. De resultaten van het onderzoek varieerden van zeer ontoegankelijk tot compleet onbruikbaar. SDIM kan u helpen om mobiele apps bruikbaar te maken voor blinden en slechtzienden.

Websitetoegankelijkheidscertificaat

U kunt ook een websitetoegankelijkheidscertificaat krijgen, via de website van de Stichting Accessibility. Tevens kunt u kijken welke bedrijven voldoen aan de normen en eisen om een toegankelijkheidscertificaat te bemachtigen. Hier vindt u alle bedrijven en organisaties die het Waarmerk drempelvrij.nl hebben behaald of hard op weg zijn om hun website toegankelijk te maken.

Maak uw website toegankelijk voor slechtzienden

Sluit blinden en slechtzienden niet uit en maak mensen met een visuele beperking ook onderdeel van uw doelgroep. Vergroot uw bereik en realiseer een gebruiksvriendelijke website voor de circa 350.000 mensen met een visuele beperking. SDIM helpt u graag om de website van uw bedrijf of organisatie toegankelijk te maken. Wilt u weten wat toegankelijkheid (accessibility) en gebruiksvriendelijkheid (usability) concreet kan opleveren voor uw website? Neem contact op met SDIM en we bespreken hoe u door een toegankelijke gebruiksvriendelijke website meer relevante bezoekers en conversies kunt realiseren.